HOE OMGAAN MET KRITIEK UIT LIEFDE VOOR JEZELF?
“Soms is tegenslag de beste brandstof om je weer te ontsteken” is Marie Forleo’s boodschap, een succesvol ondernemer en onwrikbare optimist. Ik kan mij voorstelle dat meerdere mensen worstelen met:
- Deze stelling alleen al aanvaarden als een attitude voor zelf-motivatie;
- Zij die de moed hebben dit als een instrument te gebruiken in dagdagelijkse praktijk hebben het moeilijk ze om te zetten in acties.
Voor hen die ervoor openstaan, laten eens kijken hoe om te gaan met… KRITIEK.
Authentiek blijven en handelen uit zelfwaarde
Wanneer ik aan dit artikel begon, had ik een bepaald verhaal in gedachte gerelateerd aan mijn persoonlijke ervaring op het werk. Sta mij echter toe niet in detail te gaan want de waarde schuilt niet zozeer in het verhaal zelf, maar in het proces van kritiek verwerken.
Ik geloof oprecht dat we met een negatieve boodschap op een positieve en sterkere manier kunnen omgaan als we leren “antwoorden” en niet “reageren” op de situatie. Ik definieer een sterke constructieve aanpak als je engageren tot gesprek vanuit zelfwaarde. Dat betekent moed cultiveren, (zelf)medeleven en een bewuste focus op zelfontwikkeling zelfs in de hitte van het moment. Maakt niet uit anderen van je denken en over je zeggen en hoeveel onafgemaakt overblijft, ik ben genoeg. Het is een diep bewustzijn en solide overtuiging dat hoewel je niet perfect bent je ertoe in staat bent en de vaardigheid hebt om kansen te herkennen tot het uitbreiden van je vaardigheden en talenten. Het enige wat je nodig hebt, is oefening.
Van de controle hebben tot meester zijn van je eigen verhaal
Als je op voorhand weet dat zo een gesprek zal plaatsvinden, gebruik de kans om jezelf er mentaal op voor te bereiden. Dat betekent een aantal dingen in je hoofd steken die je zullen helpen co-creëeren tijdens het gesprek. Het sleutelwoord is co-creëeren! Niet tegenstribbelen, niet tegenspreken, niet je punt proberen bewijzen maar co-creëeren. Dit zou je mantra moeten zijn tot het einde van het gesprek.
- Om meester te zijn van je verhaal moet je je verhaal beter kennen die wie ook.
Analyseer je handelingen grondig op voorhand. Je zou jezelf deze vragen kunnen stellen:
- Heb ik eigenlijk iets gedaan dat ik niet zou moeten doen? Zoja, wat?
- Had ik op dat moment de macht anders te handelen? Zoja, hoe?
- Waarom heb ik zo gehandeld? Wees specifiek en duidelijk over de reden.
- Welk bewijs heb ik om mijn argumenten te onderbouwen? Wees specifiek en gericht.
Wanneer je de situatie analyseert, vermijd alle oordeel, noch naar jezelf toe noch de anderen betrokkenen. Concentreer je gewoon op de feiten en registreer ze in je hoofd als data om mee te werken.
- Cultiveer de houding van een coaching toeschouwer, wiens doel het is de situatie objectief te evalueren. Zet je eigen emoties voor een keer aan de kant. Bekijk het alsof je een coach bent om jezelf te trainen in deze situatie. Dit zal je helpen niet afgeleid te zijn door negatieve vooroordelen en in de val te trappen van negatief angstig denken.
- Geef je eigen fouten eerst toe aan jezelf. Wees jezelf dankbaar voor de inspanningen die het je gekost hebben om dit resultaat te bereiken. En zeer belangrijk, bedank jezelf voor wat gedaan is in plaats van jezelf veroordelen voor wat misgegaan is. Wees een vriend voor jezelf en blijf positief in je zelfreflectie. Deze vaardigheid is zeer waardevol. En niet veel mensen behandelen zich met zelf-vriendelijkheid.
- Denk aan mogelijke oplossingen en hou ze in gedachte bij het gesprek tot het moment komt ze voor te stellen.
- Kom alle mogelijke kritieken onder ogen die gegeven zouden kunnen zijn over dit thema. Denk aan gelijkaardige situaties, vorige ervaringen, wat gezegd had kunnen zijn en wat je al gehoord hebt. Doorleef het nog eens voor het gesprek en laat het los. Het is niet de bedoeling jezelf neer te halen of je zelfbeeld te kelderen, maar het van je af te zetten.
- Stel een doel voor het gesprek dat je sterker zal maken. De criticus heeft recht op zijn/haar mening. De gebruikelijke zelfreflectie houding is zijn/haar ongelijk te bewijzen, wanneer je bekritiseerd wordt. Je doel zou net moeten zijn de punten van kritiek proberen te relativeren, indien mogelijk, zodat je je perceptie van zijn visie min of meer kan balanceren. Werken met feiten en voorbeelden die objectief je inspanning weergeven in de ogen van de criticus, hou het bij wat je zou kunnen en kan doen. Hij/zij kampt hoogstwaarschijnlijk met negatieve vooroordelen en reageert uit angst.
- Het is ook van cruciaal hoe je de criticus ziet. Hou je tijdens het gesprek vast aan het idee dat jij volstaat en de criticus je vriend is. Het klinkt misschien raar, maar sta er eens bij stil. Wat we denken bepaalt hoe we ons voelen, en hoe we ons voelen bepaalt uiteindelijk onze handelingen. Dus, als je hem/haar beschouwt als de vijand zal je niet constructief kunnen reageren. Die attitude zal zich meestal uiten in een defensieve houding van jouw kant. Wat natuurlijk zal resoneren in een defensieve houding van zijn/haar kant. Geloof mij, het is een heel ander verhaal eens je de manier vindt de criticus te behandelen als je vriend en je daar bent om hem/haar te helpen zijn/haar problemen op te lossen.
Als we niet ons focussen niet op het resultaat maar wel het leerproces en de kracht van zelf-vriendelijkheid, geeft het ons een gevoel van zelfvertrouwen en zijn we geprogrammeerd voor een betere toekomst. Het vervult ons van vitaliteit om een gezond leven te leiden. Op deze manier wordt het resultaat uiteindelijk bepaald door bewust positief antwoorden uit respect en een heldere visie van je krachten. Wanneer we ons verhaal beheersen met de kracht van innerlijke potentiële capaciteit, uit een gevoel van zelfwaarde en niet angst en/of oordeel, dan zijn we meester van ons verhaal. We vermijden gevangen te zitten als personages in iemand anders’ verhaal. We houden ons sterk vast aan wat we zijn.
“Kritiek is zoals straffe kruiden, die je verheffen tot het volgende niveau.” Nataliya Dolinska
